‘We lijken wel een echt bedrijf’

Bedrijfsvoering crisisorganisatie professionaliseren

Terwijl het coronavirus zijn grilligheid bleef tonen, groeide de landelijke crisisbestrijdingsorganisatie uit tot een uit de kluiten gewassen puber. Met zoveel mensen aan het werk, binnen zoveel functies, met zoveel processen en diensten was er ook behoefte aan een goedlopende bedrijfsvoering die de operatie ondersteunde. Als directeur Bedrijfsvoering loodste Catelijn Katz de potige puber naar volwassenheid.

De opdracht van Catelijn Katz was tweeledig. Omdat de crisisorganisatie een wettelijke taak uitvoert die wordt gefinancierd met publiek geld, ging de organisatie vanaf 1 januari 2022 over naar een Rechtspersoon met Wettelijke Taken (RWT). Dat moest worden geregeld met de nodige verantwoordingstaken die daarbij hoorden. Daarnaast had Catelijn de opdracht om de bedrijfsvoering binnen de crisisbestrijdingsorganisatie verder te professionaliseren.

Voortbouwen op de fundamenten van de crisis

Het omzetten naar RWT had vooral als doel een goede verantwoording te kunnen afleggen voor alle activiteiten. Het doel van de professionalisering was de operaties bron- en contactonderzoek, testen en vaccineren zo goed mogelijk te ondersteunen.

Voortbouwen op de fundamenten van de crisis, noemt Catelijn het. ‘Binnen de drie operaties was alles anders georganiseerd. De ene operatie had bijvoorbeeld wel een adviseur bedrijfsvoering, de andere had dat anders ingericht. Die keuzes waren organisch gegroeid.’

'In die beginperiode was het roeien met de riemen die we hadden'

Best wel een risico

Catelijn wilde met haar team bepaalde zekerheden inbouwen. ‘Het is natuurlijk bijzonder dat wij een organisatie zijn zonder activa, maar wel met enorme uitgaven. Het gaat om grote contracten. Je hoeft geen bedrijfskundig expert te zijn om te bedenken dat het handig is om daarvoor inkopers in huis te hebben. Maar die hadden we niet. Dat was best wel een risico.’

Catelijn voegt daar in één adem aan toe: ‘Begrijp me niet verkeerd. In die beginperiode was het echt roeien met de riemen die we hadden. Terugkijkend vind ik het echt heel knap hoe we het allemaal hebben georganiseerd, iedereen vanuit een eigen professie en vanuit een grote bevlogenheid en betrokkenheid.’

Operatie ondersteunen

Er werden dus inkopers aangetrokken, HR-adviseurs, financieel experts, auditors en juristen. ‘Niet om er een beheerorganisatie van te maken’, zegt Catelijn. ‘Dat is een andere opdracht. Het doel was echt de operatie te ondersteunen. Voorheen hadden we bijvoorbeeld een HR-systeem waar de programmalijnen zelf veel in moesten doen. Op het moment dat je een programmalijn daarbij kunt ondersteunen, voelen zij zich al snel geholpen.’

'Ik denk dat de organisatie zich echt ondersteund voelde door bedrijfsvoering'

Verstandige keuzes voor enorme uitgaven

En dan even over die ‘enorme uitgaven’. Het leek wel of er onbeperkt budget was voor de coronapandemie. ‘Dat wil ik direct betwisten’, zegt Catelijn stellig. ‘Het is niet dat wij carte blanche kregen. Het ministerie van VWS heeft ons een opdracht gegeven die we goed en doelmatig moesten uitvoeren. Zij stonden in voor de kosten. Met alle kennis die we in die beginperiode hadden, hebben we verstandige keuzes gemaakt. Natuurlijk had je met de wijsheid van nu soms andere keuzes gemaakt. Maar het was niet dat we zeiden: ‘Beste leveranciers, hier heb je een zak geld. Succes ermee!’ Ik vind het belangrijk om die nuance te maken.’

Af en toe ook wel lastig

Waar ze het meest trots op is? ‘Ik denk dat de organisatie zich echt ondersteund voelde door bedrijfsvoering. En dat er begrip was dat er verantwoording moet plaatsvinden. Hoeveel prikken hebben we gezet? Hoeveel testen hebben we afgenomen? Wat is er eigenlijk gedaan met het geld? Dat stuk, dat besef. Dat is er wel echt. Natuurlijk vond de operatie het af en toe ook wel lastig: ‘Daar komt Catelijn weer met haar gezeur.’ Maar dat vind ik niet erg. Dat is wat ik doe. Wat ik heel mooi vond… iemand zei laatst tegen mij: ‘We lijken wel een echt bedrijf’. Dat vond ik een prachtig compliment.’

Alle begin is hectisch

'Bij een crisis moet je naar voren stappen en lef tonen'

Ciska Stom en Martijn van Hulsteijn Lees verhaal

Sterker en beter

Hoe dragen we onze geleerde lessen over aan de toekomstige pandemiebestrijders?

Jaap Eikelboom, Bart-Jan van Hasselt & Reinier ter Kuile Lees verhaal